Tẩy chay sứ quán San Francisco

"If you see fraud and do not say fraud, you are a fraud."

--Taleb

Chính phủ Việt Nam muốn thu hút người Việt Nam ở nước ngoài thì trước tiên cần phải xử lý triệt để nạn tham nhũng vặt ở các sứ quán.

Nhóm Tôi và Sứ Quán trên Facebook đã ghi lại rất nhiều trường hợp sứ quán nhũng nhiễu, đòi thêm tiền khi bà con làm giấy tờ. Cách đây 5 năm họ gửi thư ngỏ cho Chính phủ Việt Nam và năm ngoái làm một petition, nhưng đến giờ mọi thứ vẫn như cũ, ít nhất là ở sứ quán San Francisco (SF), nơi tôi sinh sống.

Giá chính thức làm hộ chiếu do Chính phủ công bố là $70, nhưng sứ quán San Francisco vui thì đòi $120, buồn thì đòi $170, không vui không buồn thì cũng ngâm hồ sơ cả tháng (tôi không biết quy định chính thức là phải trả lời trong bao nhiêu ngày, tìm trên mạng không thấy). Sứ quán là bộ mặt của Chính phủ, mà hỡi ôi Chí Phèo cũng phải chào thua kỹ nghệ rạch mặt ăn tiền của sứ quán San Francisco.

Ngay như hôm nay, tôi nhận được email như thế này từ một người quen (tôi sửa chính tả vài chỗ và đã được tác giả đồng ý cho đăng):

Hơn hai tháng trước, em đóng $70 thì bị gọi đòi thêm $50 không thì họ dọa gửi lại hồ sơ. Dịp đó em cũng không có thời gian ngâm lâu nên đành ngậm ngùi đóng thêm $50, vậy tổng là $120 và nhận được hộ chiếu trong vòng hơn một tuần, nhưng mà họ còn ghi nhầm giới tính! Bó tay, lại mất công gửi lại để đính chính ở trang sau, nhưng thế là trang chính sẽ bị giới tính sai cho đến lần sau thay hộ chiếu mới! Thế mà bảo $50 thêm vào là để xác minh giấy tờ, hồ sơ. Xác minh xong rồi nhầm luôn giới tính con nhà người ta.

Cách đây một tuần, em gửi hồ sơ và đóng luôn hẳn $120 ($70 làm hộ chiếu mới + $50 xác minh giấy tờ, hồ sơ) y như lần trước bị vòi. Hai hôm trước có người gọi bảo phải $170, em nói mới gần đây tôi làm $120 xong hơn một tuần nhận được, sao suốt ngày gọi đòi tiền vớ vẩn thế này! Họ bảo $170 thì mới nhanh được còn $120 thì phải một tháng. Em bảo tôi chỉ đóng $120 rồi nói lãnh sự quán thế là không được suốt ngày chỉ hành dân đòi tiền, không minh bạch, xong họ dập máy luôn.

Hôm nay lại một người nữa gọi điện bảo hồ sơ sẽ bị trả lại vì chỉ đóng $70! Em bảo, xin mời nhìn lại tôi đóng $120 mà, hôm trước vừa có người gọi cho tôi bảo $120 thì chờ 1 tháng cơ mà.

Số tiền $50 mà họ nói là "xác minh giấy tờ, hồ sơ" không có liên quan gì đến việc làm hộ chiếu, người dân chỉ đóng số tiền này khi muốn cấp giấy xác nhận không có tiền án.

Đây không phải trường hợp đầu tiên và duy nhất. Rất nhiều bạn bè, người quen của tôi đã bị vòi tiền trắng trợn như vậy. Tôi đề nghị Chính phủ, Bộ Ngoại giao mở cuộc điều tra sứ quán San Francisco về hành vi tham nhũng này, làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu. Tôi muốn biết tại sao Tổng lãnh sự không ngăn chặn được tình trạng tham nhũng đã diễn ra nhiều năm nay.

Từ lâu tôi đã không muốn tham gia các hoạt động có liên quan đến sứ quán SF, nhưng kể từ hôm nay cho đến khi Chính phủ và Bộ Ngoại giao mở cuộc điều tra chính thức, tôi sẽ tích cực tẩy chay. Tôi hi vọng những ai ở khu vực vùng vịnh SF sẽ cùng tôi không dự Tết do sứ quán SF tổ chức, không gặp gỡ các đoàn lãnh đạo, tẩy chay tất cả sự kiện và con người có dính líu đến sứ quán SF. Tôi tin không phải ai ở sứ quán SF cũng ăn bẩn tiền của đồng bào, không phải việc gì họ làm cũng xấu xa, nhưng sứ quán là một hộp đen, tôi không biết cách nào để phân biệt tốt xấu.

Vùng vịnh SF tập hợp biết bao nhiêu tài năng khoa học công nghệ gốc Việt. Nếu Chính phủ Việt Nam nghiêm túc trong việc mời gọi những người này trở về nước, họ phải ngay lập tức xử lý vấn nạn tham nhũng này. Ngược lại, nếu một tập thể tinh hoa như vầy mà vẫn không thể giải quyết được ngay cả chuyện tham nhũng liên quan đến chính mình thì tôi thấy chúng ta cũng xứng đáng với Chính phủ mà chúng ta đang có, không nên kêu ca thêm làm gì nữa.

Nếu nhà báo nào đọc được bài này và muốn mở một cuộc điều tra, xin vui lòng email thaidn@gmail.com.