DDo.c sa'ch

Tôi luôn nghi ngờ những gì sách viết. Tôi chưa bao giờ tin mấy ông tác giả viết sách. Thiệt ra, không riêng gì sách, tôi thường nghi ngờ mọi thứ.

Những cuốn sách viết càng có vẻ hay, tôi càng nghi ngờ, phải kiểm tra lại bằng thực tế (cũng may đa số sách mà tôi đọc đều đúng và có thể áp dụng vào cuộc sống). Nhưng đặc biệt, có 2 loại sách mà tôi luôn đặt trong diện "cực kỳ đáng nghi".

Thứ nhất là loại sách "phát triển bản thân". Chúng phổ biến quá trời. Người người đọc "bí mật của may mắn", nhà nhà đọc "cho đi là còn mãi", rồi ôi thôi nào là "7 thói quen để thành đạt", "biến ước mơ thành hiện thực", "thay thái độ, đổi cuộc đời"...(xem danh sách đầy đủ ở đây, lưu ý là những cuốn sách này không phải dành cho trẻ con).

Tôi gọi những cuốn sách này là những cuốn "sách sướng", bởi đọc chúng rất sướng, thấy kích thích lắm, giống như tìm ra được chân lý, nhưng rốt cuộc thì chẳng giúp ích được gì cho cuộc sống. Học được gì từ chúng?

Cách sống đẹp, sống tốt?

Ôi thôi, dư thừa. Chẳng cần phải đọc sách, nếu muốn sống đẹp, sống tốt thì người ta vẫn có thể sống đẹp, sống tốt đấy thôi. Vấn đề là khi người ta không muốn hoặc không thể, thì có đọc một trăm cuốn sách, vẫn vậy.

Một cuốn sách "nuôi dưỡng tâm hồn" chẳng thể nào có đủ sức mạnh để thay đổi bản chất của một con người. Chẳng cần đọc sách, ai cũng biết là hút thuốc có hại cho sức khỏe, nhưng người ta vẫn cứ hút đó thôi.
Những bí quyết để thành công và hạnh phúc?

Ôi thôi, lừa gạt. Mẹ kiếp, có ai thử đưa ra một minh chứng là đọc xong cuốn "biến ước mơ thành hiện thực" thì có thể biến ước mơ thành hiện thực? Có ai đưa ra được một minh chứng là đọc xong cuốn "dám thành công - dare to win" là sẽ thành công?

Có ai thử thống kê, bao nhiêu người đọc xong cuốn "bí quyết để có một gia đình hạnh phúc" thì có được một gia đình hạnh phúc?

Hạnh phúc chẳng bao giờ đơn giản đến mức có thể tóm gọn trong một cuốn sách. Dễ thế thì ai cũng hạnh phúc hết àh? Nhìn ra xung quanh đi, bao nhiêu người hạnh phúc?

Thành công chẳng bao giờ dễ dàng đến mức có thể tóm gọn trong một cuốn sách. Dễ thế thì ai cũng thành công hết àh? Nhìn ra xung quanh đi, bao nhiêu người thành công?

Ngoài loại "sách sướng" kể trên, còn một loại thứ hai là loại "sách tỉ phú", kiểu như mấy tay tỉ phú như Bill Gates, Warren Buffer rồi Donald Trump...kể chuyện đời mình để thiên hạ học tập. Mẹ ơi, loại này thì tinh vi hơn loại "sách sướng" nhiều, bởi khác với "sách sướng", nó có một cuộc đời thành công và hạnh phúc (chính là mấy tay tỉ phú) để minh họa.

Tôi chưa bao giờ tin vào những câu chuyện họ kể hay những nguyên tắc, bí quyết mà họ liệt kê ra. Mẹ kiếp, nếu tôi ở vị trí của họ, tôi còn kể hay hơn nữa kìa, đơn giản vì kể lại một cuộc đời thành công và hạnh phúc là chuyện dễ nhất trên thế giới.

Không thể tin được mấy tay tỉ phú này, bởi họ đều có nhu cầu chứng minh cho thế giới thấy rằng họ hoành tráng như hôm nay là do họ giỏi, chứ không phải là do họ may mắn nên họ sẵn sàng "nổ", ai biết được? (về cái vụ may mắn, tôi sẽ viết một entry khác nói về lucky fool)

Vả lại, dù họ nói sự thật, thì những nguyên tắc và bí quyết của họ cuối cùng vẫn là do right time, right place, right people mà thành, nên cũng khó mà đem qua áp dụng vào cuộc sống hàng ngày được.

--

Nãy giờ nói chay không, giờ thử lấy cuốn "Bí mật của may mắn", đang khá "hot" ở VN làm ví dụ nhé. Trời ơi, nó kể một câu truyện dong dài (tôi thấy thích hợp để kể cho mấy đứa nhỏ nghe trước khi chúng đi ngủ), rốt cuộc thì "bí mật của may mắn" được đút kết lại như sau:

1. hãy tạo ra sự may mắn cho mình

2. biết theo đuổi may mắn

3. dám thay đổi để tạo điều kiện tốt hơn

4. biết chia sẻ, giúp đỡ người khác

5. đừng trì hoãn, hãy hành động ngay

6. biết quan tâm, để ý những điều nhỏ nhưng cần thiết

7. hãy dám tin vào những điều bạn tạo ra

8. may mắn không thể mua bán được

9. hãy giữ vững niềm tin

10. ai cũng có thể gặp may mắn

11. cội nguồn của sự may mắn

12. không bao giờ là quá trễ

Rốt cuộc thì học được gì từ những lời khuyên hên xui thế này? Mẹ kiếp, nhân vật chính, tự vì thành công (và mắc cái bệnh thích-kể-chuyện-thành-công của mấy ông tỉ phú), nên mới dám tuyên bố "hãy dám tin vào những điều bạn tạo ra", thử xem nếu anh ta thất bại, anh ta có dám nói vậy không? Cuộc sống cho thấy có hằng hà vô số người tin vào những điều họ tạo ra rồi thất bại ê chề.

Tôi mới vừa nghĩ ra tên mới cho loại sách này: sách bói. Toàn phán chung chung theo kiểu "phước chủ may thầy".

Tôi nghĩ một cuốn sách hay, không nên cố gắng dạy cho tôi một (hay một chục) bài học nào đó, mà nó nên kể cho tôi nghe một câu chuyện để tôi ngẫm nghĩ, so sánh với thực tế và tự rút ra những bài học cho bản thân.

---

UPDATE: lẽ dĩ nhiên trong mớ "sách bói" hay "sách tỉ phú" vẫn có những cuốn đọc được, và trong những cuốn không đọc được vẫn lác đác có những lời khuyên, bài học hay ý tưởng thú vị, có thể áp dụng vào cuộc sống. Nhưng kinh nghiệm của tôi cho thấy những điều thú vị là quá ít, so với thời gian và tiền bạc phải bỏ ra.